Spotkania z prof. Erwinem Kesslerem (RO)
25.04., godz.
18.00 – wykład „100 lat (re)modernizmów sztuki rumuńskiej”
26.04., godz.
14.00 - „Spojrzenie przez współczesną sztukę rumuńską” - oprowadzanie
eksperckie po wystawie „Śmiejąc się jednym, płacząc drugim okiem. Sztuka
Rumunii z kolekcji Ovidiu Șandora”
25 i 26 kwietnia wspólnie z Międzynarodowym Centrum Kultury w Krakowie zapraszamy na dwa wydarzenia towarzyszące wystawie sztuki rumuńskiej.
25 kwietnia, o godz. 18.00 zapraszamy do MCK na wykład ekspercki prof. Erwina Kesslera, znawcy awangardy i sztuki współczesnej z Bukaresztu.
Podczas wykładu „100 lat (re)modernizmów sztuki rumuńskiej” prof. Erwin Kessler opowie o przemianach w twórczości rumuńskich artystów XIX i XX wieku. Przywoła najsłynniejszych twórców i tendencje, które wpływały na ich działalność. Pokaże, jak na przestrzeni lat rozwijały się przeciwstawne często kierunki i grupy, inaczej rozumiejące pojęcie modernizm. Z jednej strony były osadzone w rumuńskiej tradycji i ludowości, z drugiej podążały za popularnymi w pozostałej części Europy prądami w sztuce, jak impresjonizm, Art Nouveau czy awangarda.
Wykład w języku angielskim z tłumaczeniem na język polski. Wstęp wolny.
26 kwietnia, od godz. 14.00, zapraszamy na oprowadzanie eksperckie z prof. Erwinem Kesslerem: „Spojrzenie przez współczesną sztukę rumuńską”.
Profesor Erwin Kessler oprowadzi po wystawie „Śmiejąc się jednym, płacząc drugim okiem. Sztuka Rumunii z kolekcji Ovidiu Şandora” w Galerii Międzynarodowego Centrum Kultury w Krakowie. Badacz opowie o sztuce Rumunii i jej przemianach na przestrzeni 100 lat. Skupi się na krytycznej analizie wybranych prac, przybliży najważniejszych artystów i procesy towarzyszące powstawaniu ich dzieł. Oprowadzenie „Spojrzenie przez współczesną sztukę rumuńską” [“Seeing through. Recent Romanian Art”] będzie okazją do wnikliwego przyjrzenia się prądom w sztuce rumuńskiej, które często ścierały się ze sobą i proponowały zupełnie inne podejście do twórczości artystycznej.
prof. Erwin Kessler – kurator, filozof, profesor nadzwyczajny historii sztuki i estetyki na Uniwersytecie w Bukareszcie. Pracownik naukowy w Instytucie Filozofii w Bukareszcie. Założyciel MARE (Muzeum Sztuki Współczesnej) w Bukareszcie. Autor licznych publikacji naukowych i książek, redaktor katalogów towarzyszących wystawom. Główne obszary jego badań to historia, estetyka i teoria sztuki modernistycznej, awangardowej i współczesnej, estetyka fenomenologiczna i antropologia wizualna.
Oprowadzanie w
języku angielskim
Oprowadzanie w cenie biletu na wystawę. Obowiązują zapisy.
***
Wydarzenie: Rumunia jako metafora
12 kwietnia 2025
Międzynarodowe Centrum Kultury
Rynek Główny 25, Kraków
godz. 15.00
Pokaz filmu „4 miesiące, 3 tygodnie i 2 dni” w reżyserii Cristiana Mungiu
(Rumunia, 2007)
godz. 17.00
Spotkanie z udziałem Julii Holewińskie i
Elżbiety Łapczyńskiej. Prowadzenie Paulina Małochleb.
Jak ciało może stać się narzędziem polityki? W jaki sposób historia ograniczania praw reprodukcyjnych w Rumunii odbija się w literaturze, teatrze i filmie? Jak dekret 770, zakazujący aborcji w czasach Nicolae Ceaușescu, ukształtował społeczeństwo i czy jego konsekwencje są nadal odczuwalne? Czy w Polsce – w czasie czarnych protestów i po nich – na naszą wyobraźnią działa mit tego paragrafu?
Międzynarodowe Centrum Kultury i Rumuński Instytut Kultury zapraszają na spotkanie „Rumunia jako metafora”, które połączy refleksję nad prawami kobiet z analizą kulturowych obrazów podporządkowania i kontroli nad ciałem.
Rozmowie towarzyszyć będzie pokaz filmu „4 miesiące, 3 tygodnie i 2 dni” w reżyserii Cristiana Mungiu – wstrząsającego dramatu, który przyniósł rumuńskiemu kinu Złotą Palmę w Cannes i na zawsze wpisał się w historię światowej kinematografii.
Rozmowa skupi się na literackich i filmowych obrazach przymusu, oporu i kobiecego doświadczenia zniewolenia, które nie odnoszą się wyłącznie do przeszłości, ale znajdują odbicie we współczesnych debatach o prawach reprodukcyjnych.
Julia Holewińska – dramatopisarka, dramaturżka i reżyserka. Otrzymała Gdyńską Nagrodę Dramaturgiczną za sztukę „Ciało obce” i brązowy medal w konkursie Prix Europa za słuchowisko na jej podstawie. Stypendystka Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, stypendystka m. st. Warszawy i laureatka programu „Młoda Polska”. Autorka tekstów m.in. w „Teatrze”, „Dialogu”, „Dwutygodniku”, „Tygodniku Powszechnym”.Wykłada w warszawskiej Akademii Teatralnej im. Aleksandra Zelwerowicza.
Elżbieta Łapczyńska – autorka powieści, opowiadań, dramatów i komiksów, copywriterka. Autorka powieści „Bestiariusz nowohucki” i „Mowa chleba”. Za swoją debiutancką książkę zdobyła Nagrodę Conrada i była nominowana do Nagrody Literackiej Nike, Paszportów „Polityki”, Nagrody Literackiej Gdynia i Nagrody Literackiej m. st. Warszawy. Zdobywczyni pierwszej nagrody w konkursie im. Szymona Szurmieja na dramat współczesny o tematyce żydowskiej. Członkini kolektywu piszących dziewczyn Sfinga Girls.
Paulina Małochleb – krytyczka, badaczka literatury i wykładowczyni. Laureatka Nagrody Prezesa Rady Ministrów, stypendystka NCK „Młoda Polska”. Autorka książki „Przepisywanie historii” oraz bloga ksiazkinaostro.pl. W Międzynarodowym Centrum Kultury w Krakowie kieruje Ośrodkiem Komunikacji. Publikuje w „Dwutygodniku”, „Przekroju”, „Polityce” i Krytyce Politycznej. Wykłada na Uniwersytecie Jagiellońskim.
Film „4 miesiące, 3 tygodnie i 2 dni” reż. Cristian Mungiu
Historia rozgrywa
się w ostatnich latach komunistycznej Rumunii i opowiada o Otilii i Gabi, dwóch
młodych studentkach, które próbują dokonać nielegalnej aborcji. Kiedy lekarz,
który zgłosił się na ochotnika do wykonania zabiegu, ujawnia swoje prawdziwe
motywy, dochodzi do incydentu. To wydarzenie na zawsze zmienia życie obu
kobiet. Fabuła skupia się na postaci Otilii. Widzimy, jak niepokojące
doświadczenie przynosi zmianę w jej osobowości, przekonaniach i relacjach.
Film, który łączy
w sobie głęboką fabułę z emocjonującymi ujęciami, zachęca do głębszej refleksji
nad przeżyciami kobiet w kontekście ograniczania praw reprodukcyjnych. Jest
zdobywcą prestiżowej Złotej Palmy na Festiwalu Filmowym w Cannes w 2007 r.
Link do zakupu biletów na film: TUTAJ
W ramach biletu na film wejście na wystawę „Śmiejąc się jednym, płacząc
drugim okiem. Sztuka
Rumunii z kolekcji Ovidiu Șandora” za darmo!
Oprowadzanie autorskie z Jakubem Kornhauserem: „Dziekie płuco. Awangarda w sztuce rumuńskiej
6 kwietnia 2025, godz. 14.00
Międzynarodowe Centrum Kultury
Rynek Główny 25, Kraków
Zapraszamy na oprowadzanie autorskie po wystawie prezentującej dzieła z kolekcji Ovidiu Şandora, które poprowadzi Jakub Kornhauser. Poeta i współzałożyciel Ośrodka Badań nad Awangardą przy Wydziale Polonistyki UJ opowie właśnie o awangardzie w sztuce rumuńskiej.
Świadomie zaznaczając swoją odrębność i antyinstytucjonalność, twórcy awangardowi, także w Rumunii, wybierali marginalizację i instynktownie zagospodarowywali peryferia „oficjalnej” kultury” – pisał Jakub Kornhauser w magazynie HERITO, poświęconym Rumunii. Jak sztuka rumuńskich artystów awangardowych rozwijała się na wspomnianych peryferiach, co było w niej charakterystycznego i oryginalnego, z czym musieli się zmagać? Więcej dowiedzieć się będzie można podczas wydarzenia towarzyszącego wystawie rumuńskiej w MCK.
Oprowadzania autorskie po wystawie „Śmiejąc się jednym, płacząc drugim okiem. Sztuka Rumunii z kolekcji Ovidiu Şandora” będą okazją do przyjrzenia się wystawie z czterech zupełnie różnych perspektyw. Zaproszeni goście i gościnie zaprezentują subiektywne spojrzenie na zagadnienia sztuki i kultury rumuńskiej. Absurd i specyficzne poczucie humoru spotkają się z pogłębioną analizą dzieł zaprezentowanych na ekspozycji. Oprowadzania będą okazją do przyjrzenia się artystycznemu balansowaniu między eksperymentami formalnymi a twórczością naznaczoną polityczną opresją. Sztuka stanie się pretekstem do namysłu nad historią Rumunii, jej tożsamością i dziedzictwem kulturowym.
dr Jakub Kornhauser – poeta, eseista, tłumacz, filolog romański, literaturoznawca. Adiunkt w Instytucie Filologii Romańskiej UJ oraz współzałożyciel Ośrodka Badań nad Awangardą przy Wydziale Polonistyki UJ. Zajmuje się między innymi literaturą eksperymentalną, poezją współczesną, kulturą Europy Środkowej i krajów romańskich. Autor książek poetyckichDrożdżownia (2015),Wolność krzepi (2018),Dziewięć dni w ścianie (2019),Premie górskie najwyższej kategorii (2020). Laureat Nagrody Krakowa Miasta Literatury UNESCO 2021.
Spotkanie: Miejski grunt kultury. Polska i Rumunia
27
marca, godz. 18.00
Międzynarodowe Centrum Kultury
Rynek
Główny 25, Kraków
Miasta są nie tylko przestrzenią życia codziennego, ale także nośnikami historii, tożsamości i kultury. Jak urbanizacja, polityka przestrzenna i dziedzictwo architektoniczne kształtują krajobraz miejski w Polsce i Rumunii? W jaki sposób pamięć historyczna i współczesne procesy modernizacyjne wpływają na rozwój miast w obu krajach?
Międzynarodowe Centrum Kultury i Rumuński Instytut Kultury zapraszają na spotkanie „Miejski grunt kultury. Polska i Rumunia”, podczas którego będziemy dyskutować o tym, jak przestrzeń miejska odzwierciedla zmieniające się społeczne i kulturowe procesy.
Goście: prof. Kazimierz Jurczak, prof. Irina Tulbure.
Prowadzenie: dr Łukasz Galusek.
Podczas rozmowy poruszymy kluczowe zagadnienia związane z dziedzictwem architektonicznym i rewitalizacją przestrzeni miejskiej. Spotkanie będzie okazją do wymiany doświadczeń między dwoma krajami, które choć różnią się historycznymi kontekstami, zmagają się z podobnymi wyzwaniami związanymi z dziedzictwem, gentryfikacją i przyszłością miast.
Wydarzenie towarzyszące wystawie „Śmiejąc się jednym,
płacząc drugim okiem. Sztuka Rumunii z kolekcji Ovidiu Șandora”
Wstęp wolny.
Kazimierz Jurczak – historyk, filolog, literaturoznawca, tłumacz. Kierownik Zakładu Filologii Rumuńskiej w Instytucie Filologii Romańskiej Uniwersytetu Jagiellońskiego i wykładowca w Studium Europy Wschodniej Uniwersytetu Warszawskiego. Autor licznych artykułów i studiów naukowych, a także książki „Dylematy zmiany. Pisarze rumuńscy XIX wieku wobec ideologii zachowawczej. Studium przypadku” ( 2011). Radca, a potem konsul Ambasady RP w Bukareszcie w latach 1995-2001.
Irina Tulbure – badaczka, wykładowczyni Uniwersytetu Architektury i Urbanistyki Ion Mincu w Bukareszcie, autorka licznych publikacji, w tym książki „Architektura i urbanistyka w Rumunii w latach 1944-1960. Ograniczenia i eksperyment”. Zajmuje się głównie architekturą rumuńską i wschodnioeuropejską XX wieku.
Łukasz Galusek – dyrektor programowy Międzynarodowego Centrum Kultury w Krakowie. Ekspert w dziedzinie kultury i sztuki Europy Środkowej, skupia się na związkach pomiędzy przestrzenią, pamięcią oraz tożsamością. Jest autorem ponad 150 publikacji naukowych poświęconych dziedzictwu kulturowemu Europy Środkowej, a także kwestiom pamięci i edukacji kulturalnej.
Międzynarodowe Centrum Kultury w Krakowie i Rumuński Instytut Kultury zapraszają w okresie 7 marca – 20 lipca br. na wystawę „Śmiejąc się jednym, płacząc drugim okiem”, prezentującą dzieła z kolekcji Ovidiu Şandora, jednego z najważniejszych prywatnych zbiorów sztuki w Europie Środkowej. Ekspozycja, wpisująca się w Sezon Kulturalny Rumunia–Polska 2024-2025, przygotowana we współpracy z Rumuńskim Instytutem Kultury w Warszawie, ukazuje sztukę rumuńską ostatniego stulecia jako odzwierciedlenie ludzkich losów – od awangardy po współczesność. To opowieść o wolności twórczej i ograniczeniach, grotesce i absurdzie, triumfach i traumach XX wieku, które wciąż rezonują we współczesnej sztuce.
Kalendarz wydarzeń towarzyszących:
7 marca – Wernisaż wystawy „Śmiejąc się jednym, płacząc drugim okiem. Sztuka Rumunii z kolekcji Ovidiu Șandora”
8 marca – Debata „Sztuka cenniejsza niż złoto. O kolekcjonowaniu”,inaugurująca wystawę. O roli kolekcjonowania w procesie nadawania sztuce nowych znaczeń oraz relacji między twórcą, odbiorcą i kolekcjonerem rozmawiali: Adriana Babeți, Diana Marincu, Ovidiu Șandor. Prowadzenie: Łukasz Galusek
--
Wystawa i wydarzenia towarzyszące organizowane są w ramach Sezonu Kulturalnego Rumunia—Polska 2024-2025.
Sezon Kulturalny Rumunia–Polska 2024-2025 jest organizowany przez Rumuńskie Ministerstwo Kultury i Rumuński Instytut Kultury, ze strony rumuńskiej, oraz przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego i Instytut Adama Mickiewicza, we współpracy z Instytutem Polskim w Bukareszcie, ze strony polskiej.
