W sobotę 8 listopada, o godz. 19.00, zapraszamy do Teatru Lalek we Wrocławiu na premierę spektaklu pt. Matei Brunul w reżyserii Jerzego Bielunasa i Anety Głuch-Klucznik, na podstawie powieści rumuńskiego pisarza Luciana Dana Teodorovicia.
drugi spektakl: niedziela,9.11.2025, godz. 18:00
Wrocławski Teatr Lalek
Scena Kameralna
Plac Teatralny 4
Spektakl powstał na podstawie powieści Luciana Dana Teodorovicia pt. Matei Brunul w przekładzie Radosławy Janowskiej-Lascar (Wydawnictwo Amaltea, Oficyna Wydawnicza ATUT, Wrocław 2014). To koprodukcja Instytutu im. Jerzego Grotowskiego i Wrocławskiego Teatru Lalek.
Adaptacja powieści: Jerzy
Bielunas
Reżyseria: Jerzy
Bielunas, Aneta Głuch-Klucznik
Reżyseria
światła:Alicja
Pietrucka
Scenografia: Mirosław Chudy
Kostiumy:Monika
Polak-Luścińska, Elżbieta
Terlikowska-Misiak
Marionetka: Maciej
Luściński
Muzyka: Sambor Dudziński
Produkcja: Monika
Polak-Luścińska, Wiktoria Palczewska
Występują:Sambor Dudziński
(gościnnie), Aneta Głuch-Klucznik, Krzysztof Grębski, Sławomir Przepiórka,
Piotr Starczak, Tomasz Szczygielski (gościnnie), Marek Tatko
Producent: Instytut
im. Jerzego Grotowskiego
Partner:Wrocławski Teatr
Lalek
Powieści Matei Brunul (2011) przyznano w Rumunii najważniejsze nagrody i uznano ją za „Książkę Roku”. Została przetłumaczona m.in. na język angielski, francuski, niemiecki, węgierski i polski. Ukazała się w Stanach Zjednoczonych oraz w wielu krajach Europy, wszędzie spotykając się z uznaniem. W 2015 roku utwór został nominowany do Literackiej Nagrody Europy Środkowej Angelus i otrzymał Nagrodę Czytelników im. Natalii Gorbaniewskiej.
Akcja powieści rozgrywa się w Rumunii w czasach reżimu stalinowskiego. To dramatyczne studium niszczenia człowieka przez system totalitarny. Tytułowy bohater – rumuński marionetkarz włoskiego pochodzenia – zostaje niesłusznie oskarżony i trafia do stalinowskiego obozu pracy. Więziony w nieludzkich warunkach, poddawany torturom, traci pamięć. Po wyjściu na wolność, wciąż cierpiąc na amnezję, Brunul zaczyna pracować w Państwowym Teatrze Lalek. Świadkiem jego rozpaczy i samotności, słuchaczem i powiernikiem staje się marionetka o imieniu Bazylek.
Brunul, nieświadomy paradoksalnych analogii między brutalną rzeczywistością a światem sztuki, zgłębia tajniki technik lalkarskich, ucząc się na pamięć fragmentów instrukcji:
„Życie marionetki jest w rękach marionetkarza. Nigdy nie będziesz mógł poruszać lalką i sprawić, aby żyła tak, jak chcesz, jeżeli nie nauczysz się kontrolować dogłębnie jej duszy, niezależnie od miejsca, w którym się ona znajduje.” (Matei Brunul, Wydawnictwo Amaltea, Oficyna Wydawnicza ATUT, Wrocław 2014)
Po wyjściu z obozu Brunul
jest tylko pozornie wolny. System nie opuszcza swej ofiary. Każda chwila życia
lalkarza jest nadal nadzorowana. Staje się on dla reżimu poletkiem
doświadczalnym. Agenci służb bezpieczeństwa poddają go „obróbce”, próbując
uformować z niego nowego człowieka, który ma tworzyć „ziemski raj dla dobra
ogółu”. Dzieło Luciana Dana Teodorovicia kreśli przerażającą wizję
ubezwłasnowolnionego społeczeństwa, która jest niepokojąco aktualna.
Spektakl „Matei Brunul”
jest poświęcony pamięci zmarłego przed rokiem profesora Wiesława Hejny –
wieloletniego dyrektora Wrocławskiego Teatru Lalek, twórcy słynnej Małej Sceny
dla Dorosłych, reżysera przełomowych przedstawień polskiego teatru lalek, w tym
tzw. „tryptyku władzy” – trzech przedstawień Wrocławskiego Teatru Lalek,
zrealizowanych na podstawie: „Procesu” Franza Kafki (1985), „Gyubala Wahazara”
Witkacego (1987) oraz „Fausta” Johanna Wolfganga Goethego (1989). Wszystkie
trzy spektakle podejmowały temat wpływu władzy na jednostkę.
Lucian Dan Teodorovici jest rumuńskim pisarzem, scenarzystą i reżyserem teatralnym. Pełni funkcję dyrektora generalnego Narodowego Muzeum Literatury Rumuńskiej w Jassach oraz dyrektora Międzynarodowego Festiwalu Literatury i Przekładu (FILIT) – najważniejszego festiwalu literackiego w Rumunii. W latach 2005–2008 przez siedem sezonów był scenarzystą programu „Animal Planet Show”, emitowanego przez rumuńską stację telewizyjną Antena 1. Jest także autorem scenariuszy do pełnometrażowych adaptacji filmowych i filmów krótkometrażowych. Reżyserował w Teatrze Narodowym w Jassach. Jego książki zostały przetłumaczone i wydane w ponad 10 krajach na całym świecie, m.in. w USA, Wielkiej Brytanii, Francji, Niemczech, Hiszpanii, Bułgarii, Turcji, Macedonii Północnej i we Włoszech. W Polsce ukazały się dwie jego powieści – Matei Brunul (Wydawnictwo Amaltea, Oficyna Wydawnicza ATUT, Wrocław 2014) oraz Inne historie miłosne (Wydawnictwo Amaltea, 2018), obie w przekładzie Radosławy Janowskiej-Lascar.
Jerzy Bielunas jest reżyserem teatralnym i telewizyjnym, profesorem wykładającym we wrocławskiej filii Akademii Sztuk Teatralnych im. Stanisława Wyspiańskiego w Krakowie. Zrealizował kilkadziesiąt spektakli teatralnych. W czasie studiów był związany z Teatrem „Kalambur” we Wrocławiu. Przez szereg lat współpracował z Przeglądem Piosenki Aktorskiej (PPA) we Wrocławiu. W ramach PPA zrealizował m.in. spektakl „Ballady Morderców” (1998) oparty na piosenkach zespołu Nick Cave and The Bad Seeds, a także koncert ,„Nick Cave i przyjaciele” (1999). Jest również twórcą widowisk telewizyjnych, m.in. koncertu galowego z okazji wejścia Polski do Unii Europejskiej (2004), koncertów z okazji rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego (2003, 2009, 2014), koncertu z okazji 25. rocznicy powstania NSZZ „Solidarność” ( 2005) czy koncertu poświęconego Markowi Grechucie – „Świat w obłokach” – prezentowanego na Festiwalu Piosenki Polskiej w Opolu (2006). Zrealizował również „Częstochowską Victorię” – plenerowe widowisko w ramach obchodów jubileuszu 350-lecia obrony Jasnej Góry, inscenizowane na wałach klasztoru (2005). We Wrocławiu przygotowywał koncerty z okazji wręczenia Literackiej Nagrody Europy Środkowej Angelus (2008 i 2009) oraz Wrocławskiej Nagrody Poetyckiej Silesius (2013, 2015, 2016). Na Międzynarodowym Festiwalu Mozartowskim „Mozartiana” w Gdańsku reżyserował widowiska: „Operowe fascynacje Chopina” (2010), „Fantazja na oliwskie organy” (2017) i „Muzyka nocy” (2022). Interesuje się też teatrem dla dzieci. Jego przedstawienia dla młodych widzów były wielokrotnie nagradzane. Członek ZAiKS-u. Tłumacz piosenek francuskich, autor sztuk teatralnych, scenariuszy i tekstów piosenek dla dzieci, m.in. utworów, które ukazały się na płycie „Małe WuWu”.
Aneta Głuch-Klucznik jest absolwentką wrocławskiego Wydziału Lalkarskiego Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej im. Ludwika Solskiego (obecnie Akademia Sztuk Teatralnych im. Stanisława Wyspiańskiego) w Krakowie. W zespole Wrocławskiego Teatru Lalek od 1992 roku.
Wrocławski Teatr Lalek
Sala Kameralna
Plac Teatralny 4
Czas trwania: 75 min
Treści wrażliwe i bodźce sensoryczne: przemoc, wojna
domowa, stalinizm
Ograniczenie
wiekowe: od lat 16
Wydarzenie
zorganizowane w ramach Sezonu Kulturalnego Rumunia–Polska 2024–2025