Rumuński Instytut Kultury w Warszawie wspólnie z Międzynarodowym Centrum Kultury w Krakowie zapraszają na spotkanie, podczas którego świat literatury spotka się ze światem filmu, a ich punktem przecięcia będzie popkultura. Dorota Masłowska i Radu Jude porozmawiają o „polskości” i „rumuńskości”, zastanowią się nad tym, gdzie kończy się kultura, a zaczyna rozrywka, czy jedno wyklucza drugie. Spotkanie poprowadzi dr Miłosz Stelmach.
18 lipca 2025, godz. 18.00
Międzynarodowe Centrum Kultury
Rynek Główny 25, Kraków
Podczas wydarzenia porozmawiamy o granicach tego, co nazywamy popkulturą,
rozrywką, ale też twórczością artystyczną. Będziemy dyskutować o kulturze
Rumunii i Polski w zderzeniu z realiami transformacji i nowego, „pięknego”
świata kapitalizmu. Sprawdzimy, jakie mity i marzenia łączą „polskość” i
„rumuńskość”.
Dorota Masłowska miesza porządki, czerpie z popkultury, jest wrażliwa na zmieniający się język, rejestrując jego napięcia, przemiany i granice. Podobnie Radu Jude nie boi się inspirować mediami społecznościowymi czy językiem ulicy, ale równie często sięga po dzieła dawnej kinematografii, język literacki, np. XIX-wiecznych dzieł, i miesza je z kulturowymi kliszami oraz kiczem. Bohaterów Radu Jude i Doroty Masłowskiej łączą mit indywidualizmu, marzenia o liberalnej, nowej, pięknej rzeczywistości i punkt wyjścia, którym jest transformacja i składane przy jej okazji obietnice. W ujęciu obojga gości naszego spotkania okazują się one mrzonką, zwłaszcza w starciu z realiami kapitalizmu.
Masłowska mówi w wywiadach o wielkiej wieży Babel, tworzonej przez mieszaninę pojęć, języków i postaw, którą przenosi również na karty swoich książek. Radu Jude opowiada w swoich filmach o zbawieniu, które nie nadchodzi, o marzeniach nie do spełnienia, które przejmują kolejne pokolenia, topiąc się w życiowej donkiszoterii. Co wyniknie ze spotkania tych oryginalnych, twórczych osobowości? Będzie można się przekonać już wkrótce, podczas dyskusji w MCK.
Radu Jude – reżyser i scenarzysta, twórca filmów krótkometrażowych i pełnometrażowych, jak również reklam. Jego krótki metraż pt. „Lampa z kapturkiem” (2006) był najczęściej nagradzanym filmem tego rodzaju w historii rumuńskiego kina. Jeśli chodzi o fabułę, zadebiutował obrazem „Najszczęśliwsza dziewczyna na świecie” w 2009 roku. Jest zdobywcą wielu nagród filmowych, m.in. Złotego Niedźwiedzia za film „Niefortunny numerek lub szalone porno” (2021), Srebrnego Niedźwiedzia za reżyserię obrazu „Aferim!” (2015), Specjalnej Nagrody Jury w Locarno za film „Nie obiecujcie sobie zbyt wiele po końcu świata” (2023) oraz Srebrnego Niedźwiedzia za scenariusz w konkursie głównym Berlinale 2025 za „Kontinental ‘25”.
Dorota Masłowska – autorka powieści, dramatów, felietonów, tekstów piosenek. Jej debiut powieściowy Wojna polsko-ruska pod flagą biało-czerwoną przyniósł jej Paszport Polityki, nagrodę Złote Pióro Sopotu i nominację do Nagrody Nike. Została nią później nagrodzona jej druga powieść, pt. Paw Królowej. Sztuki Masłowskiej często trafiały również na deski teatru, zrealizowano scenicznie m.in. Dwoje Rumunów mówiących po polsku, Między nami dobrze jest czy dramat Bowie w Warszawie. Pisarka publikowała m.in. w „Tygodniku Powszechnym”, magazynie „Lampa”, „Przekroju” czy „Wysokich Obasach”. Jej powieści Wojna polsko-ruska i Inni ludzie doczekały się również adaptacji filmowych.
dr Miłosz Stelmach – redaktor naczelny czasopisma filmowego „Ekrany”, asystent w Instytucie Sztuk Audiowizualnych UJ, Kierownik Projektu Narodowego Centrum Nauki w ramach konkursu Etiuda (2017), stypendysta The Ryochi Sasakawa Young Leaders Fellowship Fund (SYLFF, 2014 i 2015) oraz Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej (2017). W pracy naukowej zajmuje się tematyką filmowego modernizmu oraz przemianami współczesnego kina artystycznego.
Wydarzenie
towarzyszące wystawie „Śmiejąc się jednym, płacząc drugim okiem. Sztuka Rumunii
z kolekcji Ovidiu Șandora”. Wystawa i wydarzenia towarzyszące organizowane są w
ramach Sezonu Kulturalnego Rumunia—Polska 2024-2025.
Sezon Kulturalny Rumunia–Polska 2024-2025 jest organizowany przez Rumuńskie Ministerstwo Kultury i Rumuński Instytut Kultury, ze strony rumuńskiej, oraz przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego i Instytut Adama Mickiewicza, we współpracy z Instytutem Polskim w Bukareszcie, ze strony polskiej.
Wstęp wolny.