Od 7 marca do 9 czerwca 2019 roku w Galerii Międzynarodowego Centrum Kultury w Krakowie będzie można oglądać wystawę Czas przełomu. Sztuka awangardy w Europie Środkowej 1908–1928. Autorami wystawy są dr Karel Srp, dr Lenka Bydžovská, kuratorka: Monika Rydiger.
Celem wystawy jest ukazanie narodzin awangardowej sztuki w Europie Środkowej w kontekście ważnych przemian geopolitycznych, jakie przyniosła pierwsza wojna światowa, rozpad monarchii austro-węgierskiej i powstanie nowych państw w regionie.
Rok 1918 – rok zakończenia Wielkiej Wojny – to data znacząca, symbolizująca ważny historyczny przełom, cywilizacyjny zwrot i światopoglądowe przesilenie. Dla Europy Środkowej to przede wszystkim ważny moment geopolitycznych transformacji. Wystawa jest drugą, zmienioną edycją premierowego pokazu w Muzeum Sztuki w Ołomuńcu (20 września 2018 – 27 stycznia 2019). Ukazuje w perspektywie dwudziestu lat – od 1908 do 1928 roku – czas kształtowania się nowych awangardowych tendencji w sztuce tego regionu, które zainicjowali artyści odrzucający dorobek poprzednich pokoleń, poszukujący nowych środków artystycznego wyrazu pod wpływem kubizmu, futuryzmu, ekspresjonizmu i konstruktywizmu. Ekspozycja przybliża twórczość polskich, czeskich, słowackich, węgierskich, rumuńskich,litewskich, austriackich i niemieckichawangardowych twórców akcentując znaczące wątki i artystyczne koncepcje, a także punkty styczne oraz różnice jakie ujawniła w tym czasie sztuka nowych państw Środkowej Europy. Dodatkowym walorem prezentacji jest wybór unikatowych awangardowych czasopism o sztuce jak i publikacji, plakatów, folderów będących przykładem eksperymentów i prób wypracowania nowatorskiej typografii.
Wystawa jest zwieńczeniem paroletniego projektu realizowanego wspólnie od 2016 roku przez Muzeum Sztuki w Ołomuńcu, Galerię Miasta Bratysławy, Muzeum Janusa Pannoniusa w Peczu oraz przez Międzynarodowe Centrum Kultury.
Selekcja prac obejmuje 13 rumuńskich bardzo wartościowych eksponatów autorstwa Victora Braunera, Marcela Iancu, Hansa Mattisa-Teutscha oraz oryginały czasopism awangardowych „Contimporanul”, „Punct”, „Integral”, „75 HP”.
W ramach bogatego program wydarzeń towarzyszących wystawie w dniu 21 maja w Sali Konferencyjnej MCK odbędzie się wykład rumuńskiego historyka sztuki i kuratora Erwina Kesslera pt. Romanian Art under the Spell of the Avant-garde.
