Międzynarodowy Dzień Tłumacza 2021

Po raz kolejny EUNIC Warszawa (Stowarzyszenie Instytutów Kultury Państw Unii Europejskiej), Przedstawicielstwo Komisji Europejskiej w Polsce i Stowarzyszenie Tłumaczy Literatury wspólnie organizują obchody Międzynarodowego Dnia Tłumacza. W tym roku wydarzenia gości Nowy Teatr w Warszawie.

Międzynarodowy Dzień Tłumacza, doroczne święto ustanowione przez Międzynarodową Federację Tłumaczy (MFT), jest obchodzone na całym świecie 30 września, w dniu świętego Hieronima, autora pierwszego łacińskiego przekładu Biblii, patrona wszystkich tłumaczy. Celem wydarzenia jest zwrócenie uwagi na istotną rolę tłumaczy i tłumaczek w odbiorze obcojęzycznej literatury i kultury oraz uzmysłowienie czytelnikom, że swoją pracą translatorską współtworzą oni_one literaturę światową. Tłumacze i tłumaczki starają się przybliżyć nam świat, pokonują dla nas bariery językowe i umożliwiają obcowanie z zagraniczną literaturą.

Tegoroczny warszawski program umożliwia różne formy uczestnictwa w obchodach: oprócz wydarzeń w mokotowskim Nowym Teatrze, na które serdecznie zapraszamy, dostępne będą również transmisje online oraz wideofilm.

Od 12 do 30 września w warszawskich księgarniach trwa kampania plakatowa na rzecz widoczności pracy tłumaczy i tłumaczek, prowadzona pod hasłem Świecimy przekładem, zorganizowana we współpracy z Warszawskim Tygodniem Księgarń i Antykwariatów.

30 września o 20.00 odbędzie się internetowa premiera wideofilmu Spacerkiem po przekładzie, nagrania spaceru literackiego z udziałem Jerzego Jarniewicza i Piotra Pazińskiego, tłumaczy, przekładoznawców, autorów, którzy w obecności kamer filmowych oraz w towarzystwie słuchaczy i słuchaczek przemierzyli warszawski Park Skaryszewski, rozmawiając o zaletach i wyzwaniach przekładów niebezpośrednich, odnosząc się i do języka chińskiego, i irlandzkiego, i jidysz. Szczegółowe informacje oraz link do transmisji będą dostępne na stronie www.stl.org.pl oraz na Facebooku na profilu STL (https://www.facebook.com/StowarzyszenieTlumaczyLiteratury).

W weekend 2–3 października zapraszamy do Nowego Teatru na minimaraton z dyskusjami o pracy tłumaczek i tłumaczy oraz ich współpracy z redaktorami. W sobotę odbędą się spotkania Tłumacze o redaktorach oraz Redaktorzy o tłumaczach, podczas których usłyszymy elektryzujące historie o wspólnej pracy, raz trudnej, raz inspirującej, a także anegdoty i plotki. W niedzielę powrócimy do przeszłości i niekontrolowanej fali tłumaczeń czegokolwiek przez (często) kogokolwiek, walki o profesjonalizm i prawa autorskie: Dzikie lata dziewięćdziesiąte. Tłumacze w nowej rzeczywistości, na deser zaś zaserwujemy Smak między słowami. Kuchnia w przekładzie.

Gościem Rumuńskiego Instytutu Kultury w projekcie jest Jakub Kornhauser, który 2 października w godz. 15-18.00, w Teatrze Nowym, porozmawia z Dorota Anną Kamińską, Agatą Kozak i Dorotą Konowrocką-Sawą „o redaktorach”.

Jakub Kornhauser – poeta, eseista, tłumacz, redaktor, krytyk literacki i literaturoznawca, nauczyciel akademicki Uniwersytetu Jagiellońskiego, doktor nauk humanistycznych w zakresie literaturoznawstwa. Pracuje jako adiunkt w Instytucie Filologii Romańskiej UJ oraz w Ośrodku Badań nad Awangardą przy Wydziale Polonistyki UJ, którego jest współzałożycielem. Współpracuje z Centrum Badań Przekładoznawczych UJ (warsztat przekładu literatury eksperymentalnej; indywidualne projekty przekładowe) i Instytutem Filologii Polskiej UAM (Creative Writing Lab). Zajmuje się między innymi teorią i historią XX-wiecznych ruchów awangardowych, literaturą eksperymentalną, poezją współczesną, kulturą Europy Środkowej i krajów romańskich.
Współpracuje z Muzeum Sztuki Współczesnej MOCAK w Krakowie, Małopolskim Instytutem Kultury i Krakowskim Biurem Festiwalowym W ramach działalności portalu Małopolska To Go wytycza i opisuje trasy rowerowe po Małopolsce. Zastępca redaktora naczelnego czasopisma naukowego „Romanica Cracoviensia”. W latach 2015–2016 był członkiem zespołu redakcyjnego „Literatury na Świecie”. W 2015 oraz od 2017 roku redaktor Nowej Dekady Krakowskiej. Członek zarządu Krakowskiej Fundacji Literatury. W Wydawnictwie Uniwersytetu Jagiellońskiego współprowadzi od 2014 roku serię „awangarda/rewizje”. Pomysłodawca i redaktor prowadzący serii wydawniczych: „Rumunia Dzisiaj” w TAiWPN Universitas, „wunderkamera” w Instytucie Mikołowskim i „Najnowsze Literatury Romańskie” (scriptum). Edytor dzieł zebranych Juliana Kornhausera (WBPiCAK, Poznań, dotychczas 4 tomy). Stały współpracownik m.in. „Miesięcznika Znak” i „Magazynu Wizje”.
Autor trzech monografii naukowych: Całkowita rewolucja. Status przedmiotów w poezji surrealizmu (Wydawnictwo UJ, Kraków 2015), Awangarda. Strajki, zakłócenia, deformacje (Wydawnictwo UJ, Kraków 2017) i Preteksty, posłowia. Małe kanony literatury światowej (TAiWPN Universitas, Kraków 2019). Redaktor i współredaktor kilkunastu monografii naukowych poświęconych awangardzie, literaturze eksperymentalnej, kulturze Francji, krajów Europy Środkowej i współczesnej literaturze polskiej. Autor czterech książek poetyckich (za Drożdżownię, WBPiCAK, Poznań 2015, wyróżniony Nagrodą im. Wisławy Szymborskiej i nominacją do nagrody Orfeusz; za Dziewięć dni w ścianie, WBPiCAK, Poznań 2019, nominowany do Nagrody im. Wisławy Szymborskiej) oraz dwóch eseistycznych (za Premie górskiej najwyższej kategorii, Książkowe Klimaty, Wrocław 2020, wyróżniony Nagrodą Znaczenia i nominacją do Nagrody Literackiej Gdynia za esej). Laureat Nagrody Krakowa Miasta Literatury UNESCO 2021.
Tłumacz z języków francuskiego, rumuńskiego i serbskiego, sporadycznie angielskiego i niemieckiego. Za przekład tomu poezji Dumitru Crudu Fałszywy Dymitr (z J. Kornaś-Warwas, Instytut Kultury Miejskiej, Gdańsk 2018) nominowany do nagrody Europejski Poeta Wolności, za przekład tomu wierszy Miroljuba Todorovicia Świnia jest najlepszym pływakiem (z K. Siewior, Biuro Literackie, Stronie Śląskie 2020) nominowany do Nagrody Literackiej Gdynia. Redaktor bądź współredaktor przekładowych numerów „Nowej Dekady Krakowskiej” (2015 – Francja, 2016 – Belgia, 2017 – Katalonia oraz dadaizm, 2018 – Norwegia oraz Europa Środkowa, 2019 – Rumunia), redaktor i komentator twórczości przekładowej (m.in. na łamach „Literatury na Świecie”), autor posłowi i wstępów do książek przekładowych. Organizator i uczestnik przekładowych edycji festiwali (m.in. Festiwal Błońskiego), warsztatów i seminariów przekładowych (w zakresie literatury francuskiej, rumuńskiej i eksperymentalnej). Stały współpracownik Festiwalu Conrada, Festiwalu Miłosza, festiwali Silesius, Góry Literatury i innych.

Organizatorzy:
EUNIC Warszawa: Austriackie Forum Kultury, Przedstawicielstwo Generalne Walonia-Bruksela w Warszawie, Bułgarski Instytut Kultury, Czeskie Centrum, Ambasada Republiki Czeskiej, Instytut Francuski w Polsce, Instytut Cervantesa, Ambasada Irlandii, Litewskie Centrum przy Ambasadzie Republiki Litewskiej, Goethe-Institut, Instytut Camõesa, Rumuński Instytut Kultury, Włoski Instytut Kultury.
Stowarzyszenie Tłumaczy Literatury
Przedstawicielstwo Komisji Europejskiej w Polsce
Nowy Teatr w Warszawie

PROGRAM

12–30 września 2021

Świecimy przekładem, kampania plakatowa w warszawskich księgarniach

30 września 2021, godz. 20.00

Premiera online Spacerkiem po przekładzie. Jerzy Jarniewicz (tłumacz i pisarz, język angielski) i Piotr Paziński (tłumacz i pisarz, języki angielski, hebrajski) rozmawiają o przekładach niebezpośrednich.
Link do transmisji: www.stl.org.pl oraz www.facebook.com/StowarzyszenieTlumaczyLiteratury

2–3 października 2021

Świecimy przekładem, dyskusje na żywo z transmisją online

Nowy Teatr w Warszawie, ul. Madalińskiego 10/16, wstęp wolny

Sobota, 2 października 2021, godz. 15.00–18.00

- Tłumacze o redaktorach

Goście: Dorota Anna Kamińska (tłumaczka i redaktorka, język czeski), Agata Kozak (tłumaczka i redaktorka, język francuski), Jakub Kornhauser (tłumacz i redaktor,języki rumuński, francuski, serbski, chorwacki, bułgarski)
Prowadzenie: Dorota Konowrocka-Sawa (tłumaczka, język angielski)

- Redaktorzy o tłumaczach

Goście: Kamila Buchalska (redaktorka), Dominika Cieśla-Szymańska (redaktorka i tłumaczka, język angielski), Piotr Chojnacki (redaktor i tłumacz, język angielski)
Prowadzenie: Anna Klingofer-Szostakowska (tłumaczka, język angielski i hebrajski)

Niedziela, 3 października 2021, godz. 15.00–18.00

- Dzikie lata dziewięćdziesiąte. Tłumacze w nowej rzeczywistości

Goście: Paulina Braiter (tłumaczka, język angielski), Ewa Penksyk-Kluczkowska (redaktorka i tłumaczka, język angielski), Stanisław Kroszczyński (tłumacz, język francuski i angielski), Zofia Stanisławska (tłumaczka, język portugalski)
Prowadzenie: Adam Pluszka (redaktor, tłumacz, język angielski)

- Smak między słowami. Kuchnia w przekładzie

Goście: Agata Teperek (tłumaczka, język szwedzki), Paulina Ciucka (tłumaczka, język litewski), Tessa Capponi-Borawska (autorka publikacji o historii kuchni i kulturze jedzenia)
Prowadzenie: Natalia Mętrak-Ruda (tłumaczka, język włoski)

Link do transmisji (2-3.10) : https://nowyteatr.org oraz www.facebook.com/events/262717845702973/