- 8 December 2019 - 8 December 2019
- Etichete EUROPALIA Romania FILM Opening Deschidere Videograms of a nation Videogramele unei națiuni Manasse Jean Mihail Cvartetul Volekh
De officiële opening
van het cinemaprogramma in het kader van het Festival EUROPALIA Roemenië, ‘Videogrammen
van een natie’, zal plaatsvinden op 8 december 2019, 19.30 uur, in het
prestigieuze kunstcentrum BOZAR, Brussel, met de vertoning van de stomme film Manasse (1925),
van Jean Mihail, een vertoning die live wordt begeleid door het Volekh Kwartet.
Het kwartet zal nieuwe filmmuziek spelen, exclusief gecomponeerd voor het Festival EUROPALIA, en die een weerklank is van de sfeer van klezmermuziek uit het Roemenië van de jaren ’20. Het Volekh Kwartet bestaat uit Mihai Balabaș (viool), Benjy Fox-Rosen (contrabas), Marian Șerban (cymbaal) en Shaun Williams (accordeon, caval-fluit). De film, met een scenario dat is gebaseerd op het gelijknamige toneelstuk van de Roemeense toneelschrijver van Joodse origine Ronetti Roman, heeft als thema etnische en religieuze verdraagzaamheid aan het begin van de twintigste eeuw.
Nu er dertig jaar zijn verstreken sinds de Revolutie van 1989, brengt het Roemeens Cultureel Instituut in het kader van het Festival EUROPALIA een keuze van films die belangrijke momenten uit de sociale en culturele transitie in het Roemenië van de afgelopen acht decennia laat zien: van propagandafilms tot subversieve films, van het idyllisch nationaalsocialisme tot het realisme van de Nieuwe Roemeense Cinema.
‘Hoe kun je de Roemeense filmkunst, maar ook de geschiedenis die erachter zit, tot uiting brengen en laten zien? De laatste retrospectieven van Roemeense films in aanmerking nemend, maar ook rekening houdend met de verspreiding van de Nieuwe Roemeense Cinema in Brussel, de hoofdstad van Europa, heb ik geprobeerd een programma samen te stellen bestaande uit minder bekende film van de “new wave”, cinematografische ontdekkingen, maar ook “klassieke” films uit het Nationaal Filmarchief. Bij elkaar genomen vormen zij een weerspiegeling van Roemenië in bepaalde periodes,’ legt Andrei Tănăsescu, curator van de cinematografische evenementen in het kader van het Festival EUROPALIA Roemenië, uit. Hij voegt eraan toe dat hij heeft geprobeerd een verband te leggen tussen het filmprogramma en de visie van EUROPALIA, dat wil zeggen door Roemenië te weerspiegelen en het land te laten zien door kunst en cultuur: ‘We hebben dit programma de naam “Videogrammen van een natie” meegegeven, geïnspireerd door de beroemde film van Andrei Ujică en Harun Farocki en door de dikwijls aangehaalde uitspraak van Andrei Ujică – “Na de uitvinding van de filmcamera zijn de archieven met moving images de voornaamste plaatsen geworden waar wij onze geschiedenis opslaan”’.
Van de meer dan 50 speelfilms die onderdeel uitmaken van het Roemeense programma is de helft afkomstig uit het Nationale Filmarchief. Daar is ook een reeks documentaires aan toegevoegd, waaronder Videogramele unei revoluții (Videogrammen van een revolutie, 1992), van Andrei Ujică en Harun Farocki, Timebox (2018), in de regie van Nora Agapi, en Asta e (Het is niet anders, 2001), van Thomas Ciulei, maar ook korte documentaires uit het archief van Sahia Film en korte tekenfilms, zodat er voor het publiek een aanbod beschikbaar is van meer dan 100 producties van Roemeense filmkunst.
Het bioscoopprogramma, dat twee maanden zal lopen, in de periode december 2019 - januari 2020, in België en in Nederland, omvat zowel canonieke films zoals Reconstituirea (De reconstructie, 1967), regie Lucian Pintilie, Nunta de piatră (De stenen bruiloft, 1973), regie Dan Pița en Mircea Veroiu, Secvențe (Fragmenten, 1982), regie Alexandru Tatos, Asfalt tango (1996), regie Nae Caranfil, Aferim! (Bravo! 2015), regie Radu Jude, als minder bekende rolprenten, zoals Erupția (Uitbarsting, 1957), regie Liviu Ciulei, Zodia Fecioarei (Het sterrenbeeld van de Maagd, 1966), regie Manole Marcus, Filip cel Bun (Filip de Goede, 1975), regie Dan Pița, of Stop-cadru la masă (Freeze-frame aan tafel, 1982), regie Ada Pistiner. Het publiek zal ook films kunnen zien die illustreren hoe ideologische elementen binnendrongen in de vertelling, zoals Nu vreau să mă însor (Ik wil niet trouwen, 1960), regie Manole Marcus of Un surâs în plină vară (Een glimlach hartje zomer, 1963), regie Geo Saizescu.
Naast de vertoningen die zullen plaatsvinden in drie Belgische steden - Brussel, Gent en Strombeek – waarvan een consistente retrospectief in Cinematek, in de Belgische hoofdstad, het meest in het oog springt, zal het programma in januari 2020 worden voortgezet in het Filmmuseum Eye in Amsterdam.
Op 13 december 2019, 18.00 uur, zal in Cinematek, Brussel, de presentatie plaatsvinden van het boek Romanian Cinema Inside Out: Insights on film culture, industry and politics 1912 - 2019. EUROPALIA Roemenië is trots om voor het eerst een verzameling essays te publiceren die samengaan met een retrospectief van de Roemeense filmkunst. Het boek bestaat uit 16 Engelstalige artikelen die een breed scala aan onderwerpen behandelen, geschreven door critici en journalisten uit Roemenië. Deze bloemlezing zal worden gepresenteerd door de coördinator van het boek, Irina Trocan, samen met degenen die hebben deelgenomen aan de totstandkoming ervan: Dominique Nasta, Gabriela Filippi, Iulia Popovici en Andrei State.
‘Uitgaand van de eerste Roemeense film die als filmkunst is betiteld, en uitkomend bij het heden (en de speculatieve toekomst) van deze nationale bedrijfstak, neemt Romanian Cinema Inside Out zich voor om gesprekken met nieuwe of zelden aan de orde gestelde onderwerpen tot stand te brengen over de Roemeense film van de vorige eeuw,’ verklaart Irina Trocan.
De door Raluca Velisar en Andrei Rus voorbereide tentoonstelling ‘De geschiedenis in fragmenten’ zal officieel worden geopend op 12 december 2019, 21.00 uur, en zal functioneren als een video-art-installatie, als aanvulling op het filmprogramma ‘Negociating History: Cinematic Representations Past & Present’, dat zal plaatsvinden in de zalen van Cinéma Galeries in Brussel.
‘Door middel van projecties op verschillende oppervlakken (wanden, kleinere televisieschermen of panelen van gemiddelde grootte) willen we het recente verleden van Roemenië reconstrueren, fragmentarisch en gebruikmakend van verschillende soorten materialen – van officiële propagandabeelden tot home-movies, van eerdere zelfgemaakte documentaires tot speciaal voor dit evenement vervaardigde essays en films. Aldus wordt de toeschouwers niet alleen toegang geboden tot een reeks wel of niet bekende momenten uit de politieke en sociale ontwikkeling van het land in de twintigste eeuw – maar ook tot dikwijls zeer uiteenlopende visies op dezelfde gebeurtenissen,’ legt Raluca Velisar uit.
Naast de filmvertoning in de vier genoemde steden, in het kader van EUROPALIA Roemenië, zullen er ook drie masterclass-sessies in BOZAR, verzorgd door de regisseurs Andrei Ujică, Adina Pintilie en Radu Jude, een onderwijsprogramma bestemd voor de studenten en masterstudenten van het Royal Institute for Theatre, Cinema and Sound (RITCS School of Arts) en INSAS in Brussel, en een discussiepanel over de Roemeense filmkunst worden georganiseerd
In december zal het Royal Institute for Theatre, Cinema and Sound (RITCS School of Arts) onderdak bieden aan de volgende evenementen:
- 9 december – De geschiedenis van de speelfilm, met als curator Oana Ghera, gepresenteerd door Gabriela Filippi en Radu Toderici;
- 10 december - Tekenfilmworkshop, verzorgd door Matei Branea;
- 10 december – De geschiedenis van de documentaire film, gepresenteerd door curator Adina Bradeanu;
- 11 en 12 december – Vertoning van de film MONȘTRI (Monsters) plus korte films van Marius Olteanu en Luchian Ciobanu (DOP), gevolgd door een tweede dag met een masterclass voor de regie- en beeldstudenten van RITCS.
Op 13 december 2019 begint het filmprogramma bij Cinematek met de vertoning van de film DIRECTORUL NOSTRU (Onze directeur), gepresenteerd door Gabriela Filippi.
In Cinema Galleries in Bruxelles zullen op 15 december de films AUTOPORTRETUL UNEI FETE CUMINȚI (Zelfportret van een braaf meisje, in aanwezigheid van Ana Lungu) en MONSTRI (in aanwezigheid van Marius Olteanu) worden vertoond
In de periode 16 - 18 december zal Andrei Ujică aanwezig zijn in Brussel, in het kader van het festival EUROPALIA, met een reeks vertoningen en presentaties van zijn werk.
Op 18 december zal in Cinema Galleries de film BUCUREȘTI, UNDE EȘTI? (Boekarest, waar ben je?) worden vertoond, in aanwezigheid van Vlad Petri.
De maand december zal worden afgesloten met de vertoning van de films van Florin Mihăilescu (FILIP CEL BUN, DE CE TRAG CLOPOTELE, MITICĂ? [Waarom beieren de klokken, Mitică?], SECVENȚE), in de periode 20 - 21 december, in Cinematek.
Over het Kunstfestival EUROPALIA
Het Kunstfestival EUROPALIA wordt beschouwd als de grootschaligste culturele manifestatie van België en wordt, onder beschermheerschap van de Belgische Koninklijke Familie, om het jaar georganiseerd in België en in de buurlanden – Frankrijk, Nederland, Luxemburg en Duitsland of Groot-Brittannië. Het Roemeens Cultureel Instituut is de coördinator van de deelname van Roemenië aan de 27ste editie van het Festival EUROPALIA, een breed project dat wordt uitgevoerd in de periode oktober 2019 – februari 2020 in samenwerking met het Ministerie van Buitenlandse Zaken, het Ministerie van Cultuur en Nationale Identiteit en het Secretariaat-Generaal van de Regering, samen met de Brusselse Vereniging EUROPALIA International, de traditionele organisator van de manifestatie. De 27ste editie van het Festival EUROPALIA is gewijd aan Roemenië.
Gegevens: https://europalia.eu/en
Teaser: https://www.youtube.com/watch?v=OScFV9b4bqU
