İstanbul „Dimitrie Cantemir” Romen Kültür Merkezi, Romen veya Romanya kökenli şahsiyetleri Türkiye’ye tanıtan kültürel eylemler serisini sürdürerek, yeni bir proje önermektedir.
4 – 7 Ağustos tarihleri arasında, özel bir kültürel kişiliğe adanmış yeni bir çevrimiçi proje gerçekleştireceğiz: yıldırım gibi kariyerinde, Paris'teki avangard gruplarına yakınlık gösteren, yirminci yüzyılın başlarında dans kodlarında devrim yapan Lizica Codreanu.
"Lizica Codreanu – Bir Yeniden Yapılanma" video projesi, Bükreş Ulusal Dans Merkezi'ne ait 2020 yapımıdır.
Lizica Codreanu (d. 1901, Bükreş – ö. 1993, Louveciennes) – Romanya kökenli Fransız bir dansçı ve koreograftı. 1918'de Bükreş Güzel Sanatlar Okulu'na yazılır ve aynı yıl Bükreş Carol cel Mare Tiyatrosu'nun sahnesinde gösteri yapar. "Kör Dostları" Derneği'nin ilk sanatsal çay programı kapsamında düzenlenen gösteride, İon Manu, Maria Filotti ve Petre Sturdza ile birlikte sahne almıştır. Lizica Codreanu, Bükreş'te birkaç bireysel gösteriyle sahne aldıktan sonra (Karakter Dansları, Bahar Dansı ve Rokoko Eğlencesi, 9 Mart 1919, Eforia Tiyatrosu), Paris'e gider ve 1921 yılından itibaren gittikçe artan koreografik aktivitesini geliştirir. Besteci Florent Schmitt, sahne gösterileri için onu İda Rubinstein'a tavsiye eder. Bronislava Nijinska'nın kurslarına katılır ve ana avangard gruplara yakınlaşır: Albatros, Dadaistler, Gerçeküstücüler, Tchérez vb.
1926'da ilk sinema çıkışını yaparak, René le Somptier'in yönettiği Le P’tit Parigot filminde Yıldırım Pierot rolünü canlandırır. Aynı yıl, Havas ajansı için çalışan, tanınmış bir gazeteci olan Jean Fontenoy ile evlenir. 1930'ların ikinci yarısına kadar eşiyle birlikte yoğun bir şekilde seyahat eder. Şanghay'dan Paris'e döndüğünde boşanır ve Oriental-Hindu öğretimini kendi vücut araştırmalarına uyarlayarak bir hatha-yoga merkezi açar. 1971'de, Bükreş'e yapılan son bir yolculuktan sonra psiko-somatikçi olarak yapmış olduğu aktiviteye son verir. İlgilendiği diğer hastalarının yanı sıra Eugène İonescu veya Coco Chanel gibi ünlü isimler vardı. 1993 yıllında, 93 yaşında olan Lizica Codreanu, Louveciennes'te vefat eder.
2011 yılında Paris'te, araştırmacı Doina Lemny imzasını taşıyan, bu Romen kökenli dansçıya adanmış en kapsamlı monografiyi içeren kitap yayınlanır: “Lizica Codreano. Une danseuse roumaine dans l'avant-garde parisienne / Lizica Codreanu. Paris Avangard’da bir Romen Dansçı”.
Bu filmin yapımcısı Bükreş Ulusal Dans Merkezi (CNDB), Romanya Kültür ve Ulusal Kimlik Bakanlığı'na bağlı tüm gösteri kurumları arasında eşsiz bir yapıdır. Bağımsız sektörü desteklemek üzere kurulan Bükreş Ulusal Dans Merkezi, Doğu Avrupa'daki tek kamu kurumu olup, Romanya ve yurtdışında koreografi kültürünün geliştirilmesinde esaslı bir misyona sahiptir.
Sunduğumuz video projesi, özel bir kültürel şahsiyeti olan Lizica Codreanu'nun yirminci yüzyılın başındaki koreografik rekonstrüksiyonunun eşsiz bir yolculuğunun filmidir.
1922'de heykeltıraş Constantin Brâncuși, Lizica Codreanu için bir dans kostümü yaptı, Erik Satie'nin Gymnopedie-leri pikaba koydu ve atölyesinde, heykeller arasında, Lizica Codreanu’yu bir dans yaratmaya davet etti. Tüm bu özel eylem körüklü, kremayer ve pinyonlu bir Thornton Pickard kamera yardımıyla Brâncuși tarafından kaydedildi, yedi görüntü ile sonuçlandı.
1995 yılında yönetmen Cornel Mihalache, Geta Solomon'un yardımıyla, 1922'de kaydedilen görüntülere göre Lizica Codreanu'nun kostümünü yeniden yapar. Aynı yönetmen, Vave Ștefănescu'ya imkansız gibi görünen bir reenactment/ canlandırma önerir: heykeltıraş atölyesinden, Satie'nin müziğinde yapılan dansı tekrar hayata döndürmek. Poarta Sărutului'de çekilen bu yeniden yapılandırılmış dans, Brâncuși'ye adanmış belgesel filminde yer almaktadır.
2014’te Vava Ștefănescu, Bükreş Koreografi Lisesi öğrencilerine; 1995'teki çekimleri, 7 arşiv fotoğrafı ile Doina Lemny'nin kitabının incelemelerini ve Lizica Codreanu'nun dansını yeniden canlandırmalarını önerir.
El yapımı kostümler, tasarımcı Cristi Marin tarafından her dansçı için ayrı ayrı yeniden yapılandırılmıştır.
Gösteri, 2014 yılında Bükreş Ulusal Dans Merkezi sahnesinde gerçekleşmesinin ardında, çok sayıda prestijli ve onore edici kültürel etkinliklere sahne almak üzere özel olarak davet edilmektedir.
