- 7 November 2019
- Etichete Icr Le Grand Curtius Cucuteni Gânditorul Hamangia. Liege Europalia
Meer dan 450 cultuurgoederen en series archeologische kunstvoorwerpen, die een periode overkoepelen van bijna vijf millennia, prehistorische objecten die zijn ontdekt op het huidige grondgebied van Roemenië in de loop van oudere of meer recente archeologische opgravingen, buitengewoon waardevolle stukken die behoren tot de nieuw-eneolitische culturen Hamangia, Vădastra, Gumelnița of Cucuteni, maar ook tot de Monteoru-, Wietenberg- of Otomani-culturen uit de periode van de bronstijd, alsmede tot de Gáva- of Basarabi-culturen uit de vroege ijzertijd, zullen worden tentoongesteld in het Museum Le Grand Curtius in Luik, België, in de periode 8 november 2019 – 26 april 2020, in het kader van het festival EUROPALIA.
De tentoonstelling, genaamd ‘De oorsprong van Europa. Prehistorische beschavingen tussen de Karpaten en de benedenloop van de Donau’, wordt georganiseerd door het Nationaal Historisch Museum van Roemenië (MNIR), het Roemeens Cultureel Instituut (ICR) en het Museum Le Grand Curtius in Luik, met steun van het Ministerie van Cultuur en Nationale Identiteit en van het Ministerie van Buitenlandse Zaken, in samenwerking met nog eens 30 museum- en onderzoeksinstellingen in Roemenië. Er zullen kunstvoorwerpen van buitengewoon belang uit de nieuwe-eneolitische periode, uit de bronstijd en uit de vroege ijzertijd (Hallstatt) worden tentoongesteld: voorwerpen van aardewerk, bot, schelp, steen, glas, barnsteen, goud en zilver, koper, brons en ijzer, ontdekt in de geografische zone bepaald door de Karpaten en de benedenloop van de Donau, die de oorsprong van de Europese beschaving illustreert. Tot de belangrijkste op de tentoonstelling uitgestalde archeologische voorwerpen behoren: ‘De denker’ en ‘Zittende vrouw’ (Hamangia-cultuur, eerste helft van het vijfde millennium v. Chr., een tweetal beeldjes die zijn gevonden in de neolithische necropool van Cernavodă, district Constanța); de maquette van een heiligdom van Căscioarele (Gumelnița-cultuur, tweede helft van het vijfde millennium v. Chr., ontdekt in de prehistorische nederzetting in Căscioarele, district Călărași); de antropomorfe kruik van Parța (Tiszapolgár-cultuur, eerste helft van het vijfde millennium v. Chr.); ‘De reidans van Frumușica’ (Cucuteni-cultuur, tweede helft van het vijfde millennium v. Chr., een voorwerp gevonden in de prehistorische nederzetting van Bodeștii de Jos, district Neamț); de opslagplaats van Hăbășești (Cucuteni-cultuur, tweede helft van het vijfde millennium v. Chr., gevonden in een woning van de nederzetting van Hăbășești, district Iași); de rookvaten van Oarța (Wietenberg-cultuur, eerste helft van het tweede millennium v. Chr., gevonden tijdens archeologische opgravingen in Oarța de Sus – Ghiile Botii, district Maramureș); de bronsopslagen van Apa (district Satu Mare) en Ighiel (district Alba), daterend uit de middelste periode van de bronstijd (eerste helft van het tweede millennium v. Chr.); de gouden sieraden behorend tot de schatten van Sarasău (district Maramureș) en Hinova (district Mehedinți), daterend uit de late bronstijd (het einde van het tweede millennium v. Chr.); de sieraden van glas en barnsteen uit de Cioclovina-grot (district Hunedoara), waarschijnlijk een van de grootste heiligdommen in een grot uit de late bronstijd (het einde van het tweede millennium v Chr.); de bronzen situla’s van Remetea Mare (district Timiș), Sâg (district Sălaj) en Brâncovenești (district Mureș), prestigieuze voorwerpen daterend uit het begin van de vroege ijzertijd (vroege Hallstatt, begin van het eerste millennium v. Chr.); de miniatuur ceremoniewagen van Bujoru (district Teleorman), een uniek voorwerp, dat dateert uit de middelperiode van de ijzertijd (Basarabi-cultuur, negende/achtste-zevende eeuw v. Chr.).
De officiële opening van de tentoonstelling zal plaatsvinden op 7 november 2019, in aanwezigheid van enkele hoogwaardigheidsbekleders, vertegenwoordigers van Roemenië en België.
De tentoonstelling brengt enkele van de meest waardevolle archeologische vondsten behorende tot het historisch erfgoed van Roemenië onder de aandacht van het publiek en van de specialisten en biedt aldus de gelegenheid om een uitbreide en nooit eerder geboden zoektocht te ondernemen door prehistorische beschavingen (archeologische culturen) welke zijn gedocumenteerd binnen de hedendaagse Roemeense ruimte, door voor de eerste maal een reeks belangrijke archeologische vondsten van de afgelopen twee decennia tentoon te stellen, zoals: de antropomorfe figuren van Vitănești, waaronder ‘De denker’ met de schelpogen, de antropomorfe kruik van Seciu en de zoömorfe kruik van Mălăieștii de Jos, het masker van Uivar, de gouden sieraden uit de eneolitische necropolis van Pecica, terwijl de bronstijd vertegenwoordigd is met de gouden drinkbeker van Bistrița – Dealul Târgului; de miniatuurwagen van Carei – Bobald; de vogelvormige afbeeldingen en kruiken van Cârlomânești – La Arman, Plosca en Sânpaul; het gedecoreerde bit van bot uit Cârlomănești, en voor de periode van de ijzertijd het uit zeven torques bestaande halssnoer uit Tărtăria – Podu Tărtăriei west.
De tentoonstelling benadrukt de rol en het belang van de gedocumenteerde prehistorische beschavingen, van hun connecties met andere streken en gemeenschappen binnen het Europese continent, door de referentiepunten uit de geschiedenis van het begin van de Europese beschaving naar voren te brengen, alsmede thema’s zoals goederenruil over afstand, de circulatie van ideeën, technieken en zeldzame grondstoffen, dit alles uitgestald in een chronologische en thematische contextualisering. De tentoonstelling is gestructureerd op drie kernaspecten: Vorm, kenmerk, symbool – een presentatie van de voornaamste stijlen voor de vervaardiging van aardewerk in de genoemde prehistorische tijdvakken; Kunst en spiritualiteit – een selectie van enkele uitzonderlijke kunstvoorwerpen, unieke getuigenissen van de geloofswereld van de prehistorische mens; Macht en prestige – een verzameling representatieve voorwerpen, vervaardigd uit zeldzame grondstoffen, die de gelegenheid bieden om kennis te maken met en inzicht te krijgen in enkele van de opvattingen en waarden van de allervroegste samenlevingen.
De curators van de tentoonstelling ‘De oorsprong van Europa. Prehistorische beschavingen tussen de Karpaten en de benedenloop van de Donau’ zijn: dr. Corina Borș en dr. Katia Moldoveanu, namens het Nationaal Historisch Museum van Roemenië, en Geoffrey Schoefs, namens het Museum Le Grand Curtius. De coördinatoren van dit cultureel project in het kader van het Festival Europalia zijn: dr. Ernest Oberländer-Târnoveanu, dr. Cornel Ilie, dr. Corina Borș, dr. Oana Ilie, dr. Katia Moldoveanu (MNIR), Jean-Marc Gay en Geoffrey Schoefs (Museum Le Grand Curtius), Alexandru Roman (Roemeens Cultureel Instituut).
Tevens hebben bijgedragen aan de totstandkoming van de tentoonstelling ‘De oorsprong van Europa. Prehistorische beschavingen tussen de Karpaten en de benedenloop van de Donau’: het Nationaal Museum van de Eenwording – Alba Iulia; het Districtsmuseum Teleorman – Alexandria; het Museumcomplex Arad; het Museumcomplex ‘Iulian Antonescu’ – Bacău; het Districtsmuseum voor Geschiedenis en Archeologie Maramureș – Baia Mare; het Districtsmuseum ‘Vasile Pârvan’ – Bârlad; het Museumcomplex Bistrița-Năsăud; het Museum van de Gemeente Boekarest; het Districtsmuseum Buzău; het Museum van Romanați – Caracal; het Museum voor Etnografie en van het Grensregiment – Caransebeș; het Nationaal Museum voor de Geschiedenis van Transsylvanië – Cluj; het Instituut voor Archeologie en Kunstgeschiedenis – Cluj; het Museum van Oltenië – Craiova; het Museum van de Dacische en Romeinse Beschaving – Deva; het Districtsmuseum ‘Teohari Antonescu’ – Giurgiu; het nationaal Museumcomplex ‘Moldova’ – Iași; het Museum van de Gumelnița-beschaving – Oltenița; het Museum van Țara Crișurilor – Oradea; het Museumcomplex van District Neamț – Piatra Neamț; het Districtsmuseum voor Geschiedenis en Archeologie Prahova – Ploiești; het Museum van de Bergen van de Banat – Reșița; het Districtsmuseum Satu Mare; Muzeul Municipal „Ioan Raica” – Sebeș; het Nationaal Museum van de Secui/Széklers – Sfântu Gheorghe; het Districtsmuseum Mureș – Târgu Mureș; het Nationaal Museum van de Banaat – Timișoara; het Instituut voor Eco-Museaal Onderzoek ‘Gavrilă Simion’ – Tulcea; het Districtsmuseum ‘Ștefan cel Mare’ – Vaslui; het Districtsmuseum voor Geschiedenis en Archeologie – Zalău.
Het tentoonstellingsproject zal worden aangevuld met een daarmee in verband staand programma, dat een reeks openbare lezingen omvat die worden verzorgd door Roemeense specialisten op het gebied van de prehistorische archeologie, rondleidingen, maar ook concerten. Details over deze op de tentoonstelling geënte culturele evenementen zullen worden aangekondigd op de website van het Nationaal Historisch Museum van Roemenië (www.mnir.ro) en op die van het Museum Le Grand Curtius in Luik (www.grandcurtius.be/index.php/fr/le-musee).
Museum Le Grand Curtius is een van de belangrijkste culturele trekpleisters van het Belgische gewest Wallonië en biedt onderdak aan verschillende collecties waarvan de gezamenlijke chronologie zeven millennia prehistorie en geschiedenis beslaat. Aldus zijn, in het fraaie Renaissancepaleis dat werd gebouwd (in de stijl die kenmerkend is voor het Maasdal) voor Jean de Corte (ook Curtius genaamd), momenteel, onder de banier van Le Grand Curtius, het Wapenmuseum, het Glasmuseum, het Museum voor Archeologie en Decoratieve Kunsten en het Museum voor Religieuze Kunst, inbegrepen die welke kenmerkend is voor het Maasdal, gehuisvest.
Het Festival EUROPALIA wordt beschouwd als de grootschaligste culturele manifestatie van België en wordt georganiseerd onder het hoge beschermheerschap van de Koninklijke Familie van België, eenmaal in de twee jaar, in België en in de buurlanden – Frankrijk, Nederland, Luxemburg en Duitsland of Groot-Brittannië. Het Roemeens Cultureel Instituut coördineert de deelname van Roemenië aan de 27e editie van het Festival EUROPALIA, een breed opgezet evenement dat zal plaatsvinden in de periode oktober 2019 – februari 2020 en wordt uitgevoerd in samenwerking met het Ministerie van Buitenlandse Zaken, het Ministerie van Cultuur en Nationale Identiteit en het Algemeen Secretariaat van de Regering, naast EUROPALIA International, de organisator van de manifestatie. De 27e editie van het Festival EUROPALIA is gewijd aan Roemenië, dat dit jaar gastland is.
www.grandcurtius.be‖www.mnir.ro ‖www.icr.ro ‖www.europalia.eu